«Բարեփոխումների գործընթացում ընդգրկված է մեկը, որը լավ չի պատկերացնում առողջապահության համակարգը»

Առողջապահության նախարար Լևոն Ալթունյանի վերջին ասուլիսը զայրացրել է ոչ միայն բժշկական կենտրոնների ղեկավարներին, այլև բուժաշխատողներին: Նախարարը հայտարարել էր. «Կենտրոնները, որոնք գերակատարել են պետպատվերը, եզակի չեն: Պարզապես կան կենտրոններ, որոնք կարգապահությանը հետևում են, և կան կենտրոններ, որոնք այսպես են մտածում՝ մենք կնկարենք, փող կտան՝ լավ, իսկ եթե չտան՝ աղմուկ կբարձրացնենք, և այդ ժամանակ կտան»: Այլ կերպ ասած, նախարարը բուժաշխատողների մեծ բանակին մեղադրել է թվանկարչության մեջ: Բնական է, որ այս մոտեցումը չէր կարող անարձագանք մնալ: Այս և խնդրին առնչվող այլ հարցերի շուրջ զրուցեցինք «Ալֆա-Բետա» բժշկական կենտրոնի ղեկավար, պրոֆեսոր ՊԵՏՐՈՍ ԱՆԱՆԻԿՅԱՆԻ հետ:

-Մարդը, որ զբաղեցնում է պետական բարձր պաշտոն, համակարգելով ամբողջ առողջապահությունը, իրավունք չունի մերկապարանոց հայտարարություններ անելու և բժշկական հիմնարկներին մեղադրելու թվեր նկարելու մեջ: Գուցե պարոն նախարարը նկարչությունից խոսելով, խոսում է իր անձնական փորձի՞ց, գուցե նա այդպե՞ս է վարվել «Վարդանանց» բժշկական կենտրոնում: Մեր բժշկական կենտրոնը պատրաստ է հաշվետու լինելու և ապացուցելու պետպատվերով սպասարկված բոլոր դեպքերը: Ի դեպ, պետպատվերի գերակատարումը բուժհիմնարկների կողմից գլխավորապես առաջացել է զինծառայողների և նրանց ընտանիքի անդամների բուժհետազոտություններից և բուժումից: Այս ֆոնին այնպիսի տպավորություն է ստեղծվում, որ առողջապահության նախարարը չի պատկերացնում, թե ինչպես և ինչ հիմքերի վրա է իրականացվում պետպատվերը: Նշեմ, որ այն իրականացվում է միայն հաշվառված պետական վաուչերի (պետության երաշխավորած անվճար և արտոնյալ պայմաններով սպասարկում) և լիազորված բժշկական հաստատությունների ուղեգրերի հիման վրա: Այսինքն, սա նշանակում է, որ պետպատվերի սպասարկման թվեր նկարելը անհնար է: Ցավոք, առաջին դեպքը չէ, որ առողջապահության գործող նախարարն իրեն թույլ է տալիս էթիկայից դուրս արտահայտություններ: Ներկա իրավիճակում միայն կարելի է ափսոսանք հայտնել, որ վարչապետի և նրա կաբինետի կողմից իրականացվող բարեփոխումների գործընթացում ընդգրկված է մեկը, որը լավ չի պատկերացնում առողջապահության համակարգը և դրանով իսկ ավելի շատ խնդիրներ է ստեղծում, օրինակ՝ պոլիկլինիկական ծառայությունները վճարովի դարձնելը:
-Վերջերս առողջապահության նախարարության կայքէջում տեղադրված է այն կլինիկաների ցանկը, որոնք 2017-ին աշխատելու են պետպատվերով: Մի շարք բժշկական կենտրոնների ղեկավարներ զարմացած են, որ այդ ցանկը ինչպես հայտնվեց էջում, այնպես էլ անհետացավ: Ըստ Ձեզ, ինչո՞վ է սա պայմանավորված: Եվ եթե խոսեցիք «Վարդանանց» կենտրոնից, ապա հետաքրքիր է իմանալ՝ պետպատվեր այս տարի հատկացվելո՞ւ է:
-Այո, իսկապես այդպիսի խնդիր կա. նախարարության կայքէջից երեք օր հետո այդ տեղեկատվությունը վերացավ: Ինչ վերաբերում է «Վարդանանց» կենտրոնին, ապա, այո, այն ընդգրկված է պետպատվերի տրամադրման ցանկում, և, կարծեմ, գումարը 136 մլն դրամ է: Ի դեպ, ցանկում ընդգրկված է նաև «Նորմեդ» բժշկական կենտրոնը: Ըստ ներկայացվածի, «Նորմեդը» պետպատվերի ծառայությունը զինակոչիկների համար իրականացնելու է ավելի ցածր գներով՝: Կուզենայի հավատալ, որ այդ որոշումը նշված հիմնավորմամբ է ընդունված և ոչ թե նրանով, որ «Նորմեդի» սեփականատիրոջ ազգանունը Ալթունյան է:
-Պարոն Անանիկյան, բայց և այնպես, նախարարը պետպատվերի մասին խոսելիս օրինակ բերեց Մեծ Բրիտանիայի փորձը, հիշեցնելով, որ տեղի բնակիչները ստիպված են ամիսներով հերթագրվել անվճար բուժում ստանալու համար: Հայաստանում նման բան չկա: Չե՞ք կարծում, որ սա անհերքելի փաստ է:
-Ոչ, չեմ կարծում: Մեծ Բրիտանիայի առողջապահությունը գործում է ազգային առողջապահության ծառայության ծրագրի հիման վրա, ըստ որի, Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո բուժօգնությունը անվճար է բոլոր բնակիչների համար: Այդ երկրում գործում է բժշկական օգնության երկու մոտեցում. առաջին՝ 24 ժամվա ընթացքում պետք է ցուցաբերվի բուժօգնություն, եթե խոսքը առաջին բուժօգնության մասին է: Երկրորդ՝ այն հիվանդներին, որոնց պետք է նեղմասնագիտական օգնություն, հերթագրում են, որի ժամկետը 18 շաբաթից չպետք է անցնի: Հիմա, երբ խոսում ենք Մեծ Բրիտանիայի օրինակից, պետք է նաև համեմատության մեջ այն դիտարկել: Հայաստանում պետպատվերով սպասարկվող հիվանդների թիվը 600 հազար է: Ի դեպ, այս թիվը պաշտոնապես ներկայացրել է նախարարը: Մեծ Բրիտանիայում բնակիչների թիվը 64 մլն 716 հազար է, որոնք իրավունք ունեն օգտվելու պետպատվերից: Սրանք 2016-ի ցուցանիշներն են: Իհարկե, եթե Մեծ Բրիտանիայում հիվանդը չի ուզում հերթագրվել, կարող է ստանալ վճարովի բուժօգնություն մասնավոր կլինիկաներում, որոնք աշխարհում համարվում են ամենաթանկը: Հիմա եկեք համեմատենք Հայաստանի կլինիկաների ծառայության գները Մեծ Բրիտանիայի կլինիկաների հետ: Մեծ Բրիտանիայի մասնավոր կլինիկաներում, օրինակ, MRT-ի գինը դրամային փոխարժեքով 160-180 հազար դրամ է, Հայաստանի կլինիկաներում՝ 75 հազար դրամ: Հիմա համեմատեք Հայաստանի և Մեծ Բրիտանիայի բնակիչների աշխատավարձերի չափը, թեև, կարծում եմ, սա այն դեպքն է, որ ավելի լավ է չհամեմատենք:

Զրուցեց
Ժասմեն ՎԻԼՅԱՆԸ

Հեղինակի նյութեր

• ՃՇՀԱՀ-ն և Ստավրոպոլի «Հյուսիս-Կովկասյան դաշնային» համալսարանը հեռահար եղանակով ստորագրեցին «Մեծ Կովկաս կոնսորցիում ստեղծելու մասին» համաձայնագիրը
• «Հան­ցա­վոր ան­գոր­ծու­թ­յուն են դրսևո­րում ՀՀ իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րը»
• «Ղա­րա­բա­ղյան խնդ­րի քա­ղա­քա­կան լու­ծու­մը պետք է գտն­վեր այս պա­տե­րազ­մից ա­ռաջ»
• ՃՇՀԱՀ-ի հետ համագործակցության շրջանակներում բացվեց ինտերակտիվ ուսուցման ռուսաց լեզվի առաջին կենտրոնը
• «Դուռ-լու­սա­մուտդ պինդ փա­կիր, ու­րի­շին գող մի հա­նիր»
• Կռա­պաշ­տու­թ­յու­նը քան­դեց Հա­յաս­տա­նը
• «Նո­յեմ­բե­րի 4-ի դրու­թ­յամբ Շու­շիում մեր դիր­քե­րը բո­լոր ա­ռում­նե­րով նպաս­տա­վոր են ե­ղել»
• «Որ­քան հիաս­թափ­ված եմ նախ­կին իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րից, այն­քան էլ հիաս­թափ­ված եմ ներ­կա­յիս իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րից»
• ՃՇՀԱՀ-ն 6 մլն դրամ է փոխանցել «Զինծառայողների ապահովագրության» հիմնադրամին և «Հայրենիքի պաշտպանի վերականգնողական կենտրոն»-ին
• ՃՇՀԱՀ հոգաբարձունների խորհրդի նիստում մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին Ղարաբաղի պատերազմում իրենց կյանքը հանուն հայրենիքի զոհաբերած նահատակների հիշատակը
• «Պատերազմ և խաղաղության» նոր տարբերակը․ «վաճառված է» Արցախը, վտանգված է Հայաստանը
• Պա­տե­րազ­մի պայ­ման­նե­րում փաս­տա­թուղթն ին­չու՞ բո­վան­դա­կա­յին փո­փո­խու­թ­յուն չի կրել
• Արդեն ե­րեկ պետք է մե­կու­սաց­վեին և պար­տա­դիր թես­տա­վոր­վեին
• Գեր­շա­հույթ` պա­տե­րազ­մի հաշ­վին
• «Լար­վա­ծու­թ­յան մե­ծաց­մա­նը զու­գա­հեռ ես-ը ա­վե­լի է ձուլ­վում մենք-ին»
• «Հա­յե­րը ոչ միայն լավ գոր­ծա­րար­ներ են, այլև լավ մար­տիկ­ներ»
• ՃՇՀԱՀ-ը 15 մլն 500 հազար դրամ է փոխանցել «Հայաստան համահայկական հիմնադրամին»
• «Մեր ամ­րոց­նե­րի պա­տե­րի տակ լավ ջարդ են ու­տում և ու­տե­լու են»
• ՊԵԿ-ը միանձ­ն­յա՞ է ո­րո­շել
• Վլադ Ասատրյանը միաձայն վերընտրվեց ՃՇՀԱՀ հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ

Մեկնաբանություններ